Zwanger als zzp’er: dit zijn je rechten en plichten
Ben jij zwanger als zzp’er? Dan heb je tegenwoordig recht op een financiële compensatie. Voor de periode rond de bevalling kun je namelijk een zwangerschapsuitkering aanvragen: de regeling Zelfstandige en Zwanger (ZEZ).
1. Ik ben zwanger als zzp’er, kan ik een uitkering aanvragen?
Tegenwoordig heb je als zelfstandig ondernemer recht op een uitkering als je zwanger bent. Het gaat om een periode van minstens 16 weken tijdens en na je zwangerschap. Deze uitkering heet de Zelfstandige en Zwanger-regeling (ZEZ).
Vroeger zat dat anders. Lange tijd had je als je zwanger was zzp’er als geen recht op een uitkering. Een groep vrouwen spande vervolgens een rechtszaak aan en kreeg uiteindelijk gelijk.
2. Wanneer kom ik voor een zwangerschapsuitkering in aanmerking?
De regeling is er uiteraard niet voor iedereen. Er zijn voorwaarden waar je aan moet voldoen, wil je voor deze Zelfstandige en Zwanger-regeling komen.
Je bent zelfstandige.
Je bent zelfstandig beroepsbeoefenaar (artiest, huisarts, alfahulp of particuliere huishoudelijke hulp).
Je bent meewerkend echtgenote/partner van een zelfstandige.
3. Hoe hoog is de uitkering als ik zwanger ben als zzp’er?
De hoogte van de zwangerschapsuitkering en bevallingsuitkering is – afhankelijk van je situatie – maximaal 100% van het wettelijk bruto minimumloon. Belangrijk hierbij is in ieder geval het urencriterium.
Als je in het laatste kalenderjaar vóór je zwangerschapsuitkering minimaal 1.125 uur hebt gewerkt, dan ontvang je de maximale uitkering. Die is gelijk aan de hoogte van het minimumloon.
Werkte je in dat jaar minder dan 1.225 uur? Dan valt de uitkering lager uit. Dat hangt af van de winst in dat jaar. Dit geldt ook als je meewerkend echtgenote of partner bent.
Uitkering zwanger als zzp’er kan lager uitvallen
Als je gewend bent om voor een bepaald tarief te werken, kan het dus zijn dat je gedurende deze periode rekening moet houden met een lager inkomen.
Op de zwangerschapsuitkering en bevallingsuitkering is ook 8% vakantiegeld van toepassing.
Het bedrag wordt na de einddatum bijgeschreven op je rekening. Valt de maand mei in de periode waarin je de uitkering ontvangt? Dan krijg je in mei alvast het vakantiegeld dat je tot en met april hebt opgebouwd.
4. Hoe vraag ik een zwangerschapsuitkering aan?
De aanvraagprocedure van de ZEZ-regeling loopt via uitkeringsinstantie UWV. Bij het invullen van het aanvraagformulier moet je in ieder geval de volgende gegevens bij de hand houden:
Burgerservicenummer
Inkomstenoverzicht (zoals vermeld op de recente aangifte voor de inkomstenbelasting
Het aantal uren dat je normaal werkt
Informatie over eventueel vervangend personeel
Je (eventuele) vrijwillige Ziektewet-verzekering bij UWV
De uitgerekende datum
UWV reageert met uitsluitsel over de ZEZ-uitkering
Je ontvangt dan binnen acht weken bericht van het UWV met informatie over de hoogte van de uitkering (en hoelang de regeling duurt). In deze brief staat ook vermeld wanneer de uitkering ingaat en op welke datum je voor het eerst een betaling kunt verwachten.
Een bevallingsdatum valt doorgaans natuurlijk moeilijk te voorspellen. Niet zelden gebeurt het dat de baby eerder of later geboren wordt dan de uitgerekende dag. Het UWV zal alleen in het geval van latere geboortedatum de lengte van de uitkering aanpassen.
Je ontvangt dan van UWV een nieuwe brief met de definitieve einddatum van jouw uitkering. Na de bevalling heb je nog minimaal tien weken recht op de ZEZ-uitkering en het verlof.
5. Wanneer vraag ik de ZEZ-uitkering aan?
Je kunt een zwangerschapsuitkering en bevallingsuitkering op zijn vroegst aanvragen als je 24 weken in verwachting bent tot (uiterlijk!) twee weken voor de ingangsdatum van je zwangerschapsverlof.
Het UWV raadt zwangere zelfstandigen echter aan om niet te lang te wachten met het versturen van de aanvraag.
6. Ik ben zwanger als zzp’er. Heeft dit invloed op mijn AOV-verzekering?
Heb jij een AOV-verzekering afgesloten? Dan kan het zijn dat je van deze verzekering ook recht hebt op een uitkering bij zwangerschap. Dit hoeft in principe geen gevolgen te hebben voor de toewijzing van een ZEZ-uitkering.
Houd er wel rekening mee dat het uitgekeerde bedrag van jouw AOV-verzekering daardoor wel lager kan uitvallen.
Het is dus verstandig om dit al in een vroeg stadium na te vragen bij de verzekeraar van je arbeidsongeschiktheidsverzekering.
7. Zwanger als zzp’er en het urencriterium, hoe zit dat?
Normaal gesproken moet je als ondernemer op jaarbasis minstens 1.225 uur voor jouw bedrijf werken om te kunnen profiteren van fiscale aftrekposten zoals de zelfstandigen- en startersaftrek.
Als zwangere zzp’er hoef je minder uren te werken in om in aanmerking te komen voor fiscale aftrekposten.
Let op: tijdens de laatste maanden van je zwangerschap en vlak na de bevalling zal je geheid minder uren aan je bedrijf kunnen besteden dan je normaal gesproken doet.
Urencriterium bij zwangerschap
Het feit dat je in deze periode minder uren zult werken, kan van invloed zijn op het minimale urencriterium van 1.225 uur dat je moet halen om recht te houden op fiscale aftrekposten.
Bij een zwangerschap wordt hiervoor een uitzondering gemaakt. In dat geval mag je voor een periode van zestien weken de niet-gewerkte uren meetellen alsof je deze uren wel had gemaakt.
Bron: Ik ga starten